Pogórzańskie Atrakcje Naukowe Łużna - 2010 to przedsięwzięcie organizowane pod Honorowym Patronatem Ich Magnificencji Rektorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Politechniki Krakowskiej, Akademii Górniczo Hutniczej, Uniwersytetu Ekonomicznego oraz Wójta Gminy Łużna. w dniach 4-5 września 2010 r.
Jest to impreza w formie rodzinnego pikniku naukowego adresowana dla dzieci, młodzieży szkolnej oraz ich rodziców, z regionu powiatów gorlickiego, jasielskiego i nowosądeckiego.
Poprzez organizację tego typu imprezy chcemy ukazać młodzieży możliwości leżące w kreatywnym wykorzystaniu swojego czasu wolnego, wzbudzić zainteresowanie naukami ścisłymi i promować je jako metody rozwoju swoich pasji we wszystkich grupach wiekowych oraz wśród osób niepełnosprawnych. Będzie to wyjątkowa okazja do spotkania oko w oko z prawdziwą nauką dla dzieci, młodzieży i osób z terenów wiejskich. Podobne imprezy organizowane są zazwyczaj w ośrodkach akademickich lub dużych miejskich gdzie większość młodzieży z naszych terenów ma utrudniony dostęp przede wszystkim ze względów ekonomicznych.
Chcemy zaprezentować pokazy przybliżające zagadnienia naukowe w sposób interaktywny, w formie konkursów, warsztatów, wystaw i prelekcji.
Teren piknikowy zostanie podzielony na specjalne obszary tematyczne.
Sobota to dzień ekologii i astronomii. Jesteśmy częścią wszechświata, naszym obowiązkiem jest dbanie o Ziemię i (w miarę możliwości) o cały otaczający nas Wszechświat_ to hasło II Ekologicznego Turnieju Szkół i Przedszkoli EKO SZKOŁA 2010.
Przewidziano również prelekcje multimedialne o tematyce astronomicznej, wystawę sprzętu astronomicznego, planetarium BUBA SKY, teleskopowy pokaz nieba. Dzień zakończy występ Majki Jeżowskiej z baletem.
Niedzielne pokazy naukowe prowadzić będą studenci i pracownicy naukowi wyższych uczelni.
POGÓRZAŃSKIE ATRAKCJE NAUKOWE
Łużna 4 - 5 WRZEŚNIA 2010 r.
Sobota 4 września - Ekologia i Astronomia
Godz.
13.00 - 15.00 Sadzenie drzewek
15.00 - 15.20 Rozpoczęcie pikniku / Minister, Marszałek, Wójt, etc./
15.30 - 18.30 Prezentacje programów ekologicznych przedszkoli, konkursy tematyczne dla szkół EKO Szkoła 2010
Prezentacje astronomiczne Buba SKY
Teleskopowy pokaz nieba
Spotkania z Astronomią prelekcja A.Trębacz
Wystawa meteorytów.
18.30 - 19.45 Koncert Majki Jeżowskiej z baletem
21.30 - 24.00 Dyskoteka - DJ Sanchez
Niedziela 5 września - Pogórzańskie Atrakcje Naukowe
10.15 - 11.00 Koncert Orkiestry Dętej z Kopalni Soli w Bochni
11.00 - 12.00 Koncert Orkiestry Dętej z Siedlisk
10.00 - 18.00 Pokazy, prelekcje naukowe w tym:
- prezentacje i pokazy naukowe Studenckich Kół Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo -Hutniczej, Politechniki Krakowskiej Uniwersytetu Ekonomicznego.
W programie:
_
1 Spacer po Krainie Matemagii - m.in. potyczka z kulą czytającą w myślach, problem listonosza, gry i zabawy matematyczne
_
2 Pokazy chemiczne - m.in. wulkan z wężami faraona, pokaz chromatografii TLC, Dżin z lampy, koktajle chemiczne, pokaz pirotechniczny
_
3 Zima w lecie, fizyczne latawce i rakiety, armatnie wiwaty, piaskownica Archimedesa, zabawy z cieczami nieniutonowskimi to niektóre pokazy Koła Naukowego Fizyków z AGH
_
4 Pałac w Kurozwękach zwiedzanie piwnic w wymiarze 3D,
_
5 Woda jakość wody, uzdatnianie biologiczne zanieczyszczenia itp., segregacja i utylizacja odpadów, zanieczyszczenie środowiska, prezentacja skał i gleb _ Wydział Inżynierii Środowiska PK
_
6 Zabawy z robotami _ Młodzi Robotycy - pokazy robotów, zabawy oraz warsztaty
budowy i sterowania robotami.
_
7 Planetarium BUBA SKY - prezentacje astronomiczne
_
8 Atrakcyjne prezentacje - doświadczenia pokazowe programu FENIKS - Zespół Pokazów Doświadczalnych Instytutu Fizyki UJ
_
9 Ścieżka tematyczna Programu Integracji Społecznej
_
10 Prezentacje Muzeum Inżynierii Miejskiej Kraków
_
11 Prezentacje Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
_
12 Sądecki Bartnik - "Wielka Przygoda z Małą Pszczołą"
_
13 Świat Formuły 1 - Bolid F1 - symulator, F1 kokpit, Batak
_
14 Wioska indiańska, nauka tańców indiańskich.
_
15 Pawilon Biologiczno-Medyczny możliwość bezpłatnych badań - Mammografia i USG (jama brzuszna, tarczyca)
- wystawa Doświadczalnia Muzeum UJ
-Gry i zabawy - plenerowy festyn indiański
-Wręczenie nagród
18.30 - 20.00 Koncert zespołu Sami
20.30 - 22.00 Koncert Ireny Jarockiej
22.00 - 22.15 Pokaz ogni sztucznych
Oferta Koła Naukowego Chemików - Politechnika Krakowska:
Koło naukowe działa przy Zakładzie Chemii Fizycznej na WiiTCh
PK i zajmuje się wyszukiwaniem oraz wymyślaniem efektownych doświadczeń
chemicznych oraz ich nowych wariantów. Na Pogórzańskich Atrakcjach
Naukowych w Łużnej planujemy zaprezentować jedne najbardziej
spektakularnych dosiadczeń znanych chemikom:
_ Bawełna strzelnicza _ nitroceluloza
_ Wizyta u diabła
_ Deszcz iskier
_ Wstrząśnięte, nie zmieszane czyli
Koktajle Chemiczne
_ Wystrzałowe piany
_ Sztuczna krew i efekty specjalne
_ Krzesanie ognia
_ Niebieskie ogniki
_ Niebieska kolba
_ Sztuczna mgła - czy to możliwe ?
_ Czy lód może być gorący?
_ Wywoływanie Dżina z lampy
_ Reakcja helloween
_ Fotobłysk w skali mikro
_ Świetlna chmura
_ Czy czarny flamaster jest naprawdę czarny?
_ Lustro srebrne i wszystko co się świeci
ORAZ
_ Pokaz pirotechniczny
Kilka doświadczeń:
1. Doświadczenie które można wykonać w domu:
Idziemy do apteki i kupujemy dermatol - jest to zasadowy galusan bizmutu czyli sól
organicznego kwasu i bizmutu - ciężkiego metalu. Zwykle służy jako zasypka na rany. My
użyjemy go w innym celu - umieszczamy go w próbówce ( albo innym podłużnym naczyniu -
może być odporna na wysokie temperatury fiolka po lekach ).
Próbówkę zaś łapiemy w szczypce i ogrzewamy płomieniem palnika gazowego w kuchence aż żółty dermatol stanie się
ciemnobrązowy. Wtedy wysypujemy go z próbówki w
powietrze. Powstaje deszcz czerwonych iskierek.
Co się w takim razie stało ? W dużym uogólnieniu
ogrzewając dermatol spowodowaliśmy spalenie
organicznego kwasu z którego jest zbudowany
(wszystko co jest organiczne da się spalić).
Pozostał
tylko bizmut który jest ciężki i nie ulatnia się tak jak
kwas. Pozostał on w próbówce w postaci czarnego
proszku - metalu o bardzo dużym rozdrobnieniu. Jest
on tak rozdrobniony, że spala się natychmiast przy
zmieszaniu z powietrzem.
2. Kolorowe flary:
Wszyscy - nie ważne czy to dziecko czy dorosły -
zachwycamy się sztucznymi ogniami. W pewnym
momencie w naszych głowach rodzi się myśl: "a gdyby
tak samemu zrobić fajerwerki?". Zaprezentujemy jak
można zrobić proste, a jednocześnie efektowne
fajerwerki. Potrzebujemy chloran potasu, cukier oraz
sole azotanów odpowiednich metali, które nadadzą
kolor naszym fajerwerkom. Każdy składnik z osobna
rozdrabniamy za pomocą tłuczka w moździerzu. Kiedy
składniki osiągną odpowiedni stopień rozdrobnienia
ostrożnie mieszamy je ze sobą w odpowiednichproporcjach i odpalamy. W wyniku reakcji następuje wydzielenie energii, gazów oraz wzrost
temperatury. Dzięki użyciu soli azotanów obserwujemy podczas spalania się mieszaniny
pirotechnicznej różnorodność kolorów barwiących płomień. Tak skonstruowanych fajerwerków
nie wolno przechowywać !
3. Roztwór przesycony.
Czym jest roztwór przesycony? To nietrwałe i bardzo czułe
zjawisko. Jest to roztwór w którym zmieściło więcej
substancji niż jest to teoretycznie możliwe. Wystarczy
drobne zaburzenie wstrząśnięcie, zamieszanie, dodanie
kryształka aby nadmiar substancji wydzielił się z roztworu.
Łatwo taki roztwór stworzyć z octanu sodu. Można go
otrzymać rozpuszczając sodę kaustyczną w occie. W reakcji
tej powstaje octan sodu, woda oraz wydziela się dwutlenek
węgla mieszanina się pieni. Następnie czystą wodę
ogrzewamy do temp. Około 70 80 stopni i wsypujemy do
niej octan sodu aż przestanie się rozpuszczać. Wtedy
dolewamy troszkę wody lub podnosimy temperaturę aby
cały octan się rozpuścił. Gdy już to się uda odlewamy trochę
roztworu do czystego nie porysowanego naczynia i
odstawiamy aż się ochłodzi. Wraz ze spadkiem temperatury
spada rozpuszczalnośc, więc teoretycznie powinny wydzielić
się kryształy. Jednak jeśli roztwór był czysty to powstanie
roztwór przesycony, jeżeli teraz dorzucimy kryształek octanu
sodu, roztwór natychmiast skrystalizuje w całej objętości.
Wydzieli się też dużo ciepła, ponieważ kryształy octanu sodu
potrzebują mniej energii niż ich roztwór.